Najstarije kosti lica hominida ikada pronađene u Zapadnoj Evropi otkrile su da je ovaj region prvobitno naselila ranije nepoznata ljudska loza. Ostaci skeleta, datirani na period između 1,1 i 1,4 miliona godina, ne podudaraju se s ostacima Homo antecessora, koji se do sada smatrao prvim ljudskim rodom koji je stigao u ovaj dio Evroazije.
Fosili su pronađeni na lokalitetu Sima del Elefante u planinskom lancu Sierra de Atapuerca, na sjeveru Španije. Prethistorijsko lice i njegov davno preminuli vlasnik dobili su nadimak "Pink". Pokazujući određene sličnosti s Homo erectusom, primjerak je privremeno klasifikovan kao Homo affinis (aff.) erectus, dok se ne sprovede dalja analiza i precizna kategorizacija.
Dr. Rosa Huguet, koja je koordinirala iskopavanja, izjavila je da ovo otkriće "uvodi novog aktera u priču o ljudskoj evoluciji u Evropi, Homo affinis erectus. Ovaj nalaz nam omogućava da tvrdimo da je tokom ranog pleistocena u Evropi živjelo više od jedne ljudske vrste i da prvi hominid koji je nastanio Zapadnu Evropu nije bio Homo antecessor, kako smo ranije vjerovali.", piše Science Alert.
Dr. María Martinón-Torres, koautorica nove studije koja opisuje ovo otkriće, dodala je: "Ne možemo sa sigurnošću potvrditi da se radi o Homo erectusu, niti to u potpunosti isključiti. Zbog toga oznaka Homo aff. erectus naglašava njegovu bliskost s Homo erectusom, ali ostavlja otvorenu mogućnost da se radi o potpuno drugačijoj vrsti."
Popunjavanje praznina u ljudskoj evoluciji
Ovo otkriće pomaže da se popune praznine u našem razumijevanju migracija ljudi iz Afrike. Do sada, najstariji hominidni ostaci izvan Afrike pronađeni su u Rumuniji i Gruziji, pri čemu su fosili iz Gruzije – poznati kao Dmanisi hominidi – datirani na 1,8 miliona godina.
Zvanično poznati kao Homo georgicus, ovi ostaci se općenito smatraju primitivnim oblikom Homo erectusa, vrste koja je prva kolonizovala istočnu Evropu i Aziju.
Međutim, u Zapadnoj Evropi, najstariji prepoznatljivi ljudski fosili pripadaju Homo antecessoru, zajedničkom pretku modernih ljudi i neandertalaca. Ovi fosili, otkriveni 1994. godine na lokalitetu Gran Dolina – koji se nalazi samo 250 metara od Sima del Elefante u Atapuerci – datirani su na 800.000 do 900.000 godina.
Međutim, Pink je mnogo stariji od Homo antecessora i pokazuje znatno drugačiju morfologiju lica, što ukazuje na to da je u ovom području mnogo prije Homo antecessora živjela potpuno druga ljudska vrsta.
"Homo antecessor dijeli s Homo sapiensom moderniji izgled lica i izraženu nosnu strukturu, dok su Pinkove crte lica primitivnije, sličnije Homo erectusu, naročito zbog pljosnatog i nerazvijenog nosa," objasnila je Martinón-Torres.
"Također ističemo da se ova populacija razlikuje od najranijih hominina koji su dokumentovani izvan Afrike, a koji su pronađeni u Dmanisiju," dodala je. "[Pink] se nalazi negdje u evolucijskom prostoru između najstarijih hominida izvan Afrike i Homo antecessora. Mislim da je ključno otkriće to što prvi put dokumentujemo postojanje hominidne populacije za koju nismo ni znali da je postojala u Evropi."
Lovci koji su nestali prije dolaska Homo antecessora
Na lokalitetu su pronađeni kameni alati i ostaci zaklanih životinja, što sugeriše da je Homo aff. erectus bio sposoban lovac. Međutim, autori studije vjeruju da je prije otprilike milion godina došlo do smjene ljudske populacije, pri čemu je ovu vrstu zamijenio Homo antecessor.
Ostaje nejasno da li su se ove dvije vrste preklapale u vremenu ili je Homo aff. erectus potpuno nestao prije dolaska novog hominida.
Martinón-Torres kaže da tim sada nada pronaći dodatne fosile, kako bi bolje razumjeli "ko su bili ovi hominidi, odakle su došli, kako su se povezivali i komunicirali s kasnijim populacijama […] i kakva je bila njihova konačna sudbina."
