U četvrtom valu pandemije brojke osobito rastu u zemljama srednje i istočne Evrope, koje imaju i najnižinivo prihvatanja vakcina na kontinentu. Naučnici drže da su ta dva fenomena povezana – jer odbijanje vakcine pogoršava pandemijsku statistiku – a čitava je stvar privukla i naučnike s one strane Atlantika.
"Posljednjih sedmica, dok je Evropa ponovo postala globalni epicentar pandemije COVID-19, porast slučajeva koronavirusa, hospitalizacija i smrtnih slučajeva ukazuje da jedna posebna grupa Evropljana kontinuirano oklijeva u pogledu vakcina: oni na nekadašnjem komunističkom Istoku", pišu američki naučnici Kristen Ghodsee i Mitchell A. Orenstein u članku "Zašto se Istočnoevropljani neće vakcinisati", objavljenom na portalu neprofitnog medijskog udruženja Project Syndicate sa sjedištem u New Yorku.
Doista, prema podacima Evropskog centra za sprečavanje i kontrolu bolesti (ECDC), najmanje potpuno cijepljenih građana u EU imaju Bugarska (23%), Rumunija (34%), Hrvatska i Slovačka (po 45%).
Prosjek EU je 65 posto, a svih 11 postkomunističkih EU članica ispod su tog prosjeka: najbliže su mu Litva (62%), Mađarska (59%), Češka (58%) i Estonija (57%).
S druge strane, najmanje procijepljena zapadna EU članica je Austrija, sa 64 posto građana koji su dobili obje doze, a prednjače Portugal i Malta (po 82%), Danska i Irska (po 76%), Belgija (75%), Španija (74%), Italija (72%) i Finska (71%).
U zemljama Istočne Evrope koje nisu u EU brojke su još manje. Prema stranici Our World in Data, najgore stoji Armenija (9%), a slijede Ukrajina (20%), BiH (22%), Bjelorusija (24%), Gruzija (26%), Albanija (33%), Moldavija (35%), Rusija (36%), Makedonija (38%), Crna Gora i Kosovo (po 40%), dok su Srbija i Azerbajdžan (po 44%) u rangu Hrvatske.
"Šta nije u redu s Istočnom Evropom?", retorički se nakon takvih brojki pitaju dr. Ghodsee i dr. Orenstein, te odmah odgovaraju:
"Jednom riječju: dezinformacije. Regija je preplavljena njima, što je nasljeđe sloma povjerenja javnosti u vladine institucije nakon komunizma."