U udaljenoj nakupini galaksija, udaljenoj od nas otprilike 300 miliona svjetlosnih godina, astronomi su naišli na kosmički fenomen bez presedana: kolosalnu rijeku zvijezda koja teče međugalaktičkim prostorom. To izvanredno otkriće, nazvano Giant Coma Stream, proteže se preko nevjerojatnih 1,7 miliona svjetlosnih godina, što ga čini najdužim zvjezdanim tokom ikada promatranim izvan naše galaksije.
Otkrivanje tako goleme i slabo vidljive strukture je iznenađujuće s obzirom na turbulentnu i gravitacijski zamršenu prirodu klastera galaksija. Zvjezdane struje, slične ovoj, obično kratko traju u takvim okruženjima. Astrofizičar Javier Román sa Univerziteta u Groningenu i Univerziteta La Laguna prepričava slučajnost svog otkrića.
Slučajno smo naišli na taj divovski tok, kaže Román. Astronomi su se u početku usredotočili na proučavanje aureola zvijezda oko velikih galaksija unutar klastera Coma. Njihovo istraživanje objavljeno je u časopisu Astronomy & Astrophysics.
Dok se zvjezdani tokovi često nalaze u Mliječnoj stazi, njihovo identificiranje pokazalo se izazovnim zbog njihove slabe vidljivosti i poteškoća u određivanju udaljenosti do zvijezda. Giant Coma Stream, smješten između galaksija u klasteru Coma, predstavljao je jedinstvenu vrpčastu strukturu, koja se razlikuje od vlakana kosmičke mreže koja povezuje galaksije unutar klastera.
Koristeći 0,7-metarski teleskop Jeanne Rich i 4,2-metarski teleskop William Herschel, Román i njegovi kolege nastojali su proučavati galaktičke aureole unutar klastera Coma. Neočekivano, njihovi su podaci razotkrili ekspanzivnu vrpcu zvijezda, potaknuvši daljnje istraživanje njenog porijekla i opstanka u haotičnom gravitacijskom okruženju klastera galaksija.
Posljedica rastrgane patuljaste galaksije?
Simulacije koje su proveli istraživači sugerirale su da bi se struje poput Giant Coma Stream mogle formirati unutar galaktičkog klastera kao rezultat patuljaste galaksije koju su rastrgale gravitacijske sile većih galaksija. Uprkos njegovoj očekivanoj prolaznosti u kosmičkom smislu, postojanje zvjezdanog toka nudi jedinstvenu priliku za proučavanje svojstava okruženja klastera bogatog tamnom materijom.
Implikacije tog novog otkrića protežu se izvan klastera Coma, nagovještavajući mogućnost sličnih struktura u drugim klasterima galaksija. Naučnici predviđaju postavljanje većih teleskopa kako bi zaronili dublje u ove kolosalne kozmičke nakupine i otkrili više tajni koje su do sada možda izmicale otkrivanju.
Astronom Reynier Peletier sa Univerziteta u Groningenu izrazio je želju za pomnim ispitivanjem pojedinačnih zvijezda unutar Giant Coma Streama, kako bi stekao daljnji uvid u tamnu materiju.
