Srce ima tri glavne krvne žile, koje onda daju svoje manje grane. Ako se jedna od tih krvnih žila začepi u potpunosti, dolazi do infarkta miokarda ili srčanog udara. Svako začepljenje veće od 75 posto, ukoliko je to moguće, tretira se postavljanjem stenta u krvnu žilu kako bi je otvorilo i držalo otvorenom.
Šta je stent i kako se postavlja
Stent je metalna mrežica u obliku cijevi koja se u srčanu žilu postavlja u toku procedure koja se zove koronarografija ili u narodu kateterizacija. Koronarografija se odvija pod kontrolom rendgena tako sto se dugačkom plastičnom cijevi dolazi iz žile u preponi ili sa zgloba sake do srca. Kroz tu plastičnu cijev se potom prolazi žicom vodiljom kroz suženje ili začepljenje do u periferiju srčane arterije.
Po ovoj žici se zatim uvodi stent, koji je postavljen na malom balončiću i u ovoj je fazi stent stisnut na balonu. Zatim se balončić napuše (pritisci su vrlo veliki, i do 20 atm, što je oko 10 puta više nego pritisak u automobilskoj gumi!), čime se stent raširi.
Stent tada postiže svoj konačan oblik, čime se na tom mjestu trenutno postiže potpuno uredan protok krvi kroz koronarnu arteriju. Ali ne zaboravite, stent se kao i krvna žila, može začepiti. A i ta ista krvna žila na drugom mjestu, ili neka druga, se opet može začepiti. Zato je bitno da se pacijent redovno kontroliše.
Preporuka je da se pacijent kontroliše prvi put mjesec do dva nakon postavljanja stenta.
Kontrola podrazumijeva razgovor sa ljekarom, fizikalni pregled koji podrazumijeva pregled stetoskopom srčanih i plućnih šumova, mjerenje krvnog pritiska na obje nadlaktice, mjerenje pulsa oksimetrije te EKG i očitavanje EKG-a. Osim toga, obavezno je uraditi i ultrazvuk srca sa očitavanjem strain rate, specle tracikng i AFI te postsistoličkog straina (ekspertni ultrazvuk srca).
To je ultrazvučna metoda, koja se može ponavljati više puta i u toku jednog dana i koja je potpuno bezopasna za pacijente, ne podrazumijeva posebnu pripremu niti ležanje u bolnici, izlaganje zračenju niti kontrastnim sredstvima, a kojom se gleda prohodnost krvnih žila.
Kontrola je vrlo važna
Obavlja se tako što pacijent legne na krevet, na lijevi bok sa lijevom rukom ispod glave, postave se elektrode za praćenje EKG-a u toku rada ultrazvuka, i sondom koja je premazana gelom, prelazi se preko prednje strane grudnog koša pacijenta.
Tokom pregleda memorišu se snimci koji se očitavaju u posebnom programu u ordinaciji. Tom prilikom posmatra se pokretljivost zidova srčanog mišića koji se kvantitativno očitavaju (u procentima). Na osnovu nalaza, tj. odnosa tih procenata daje se izvještaj, odnosno nalaz o tome kakvo je stanje krvnih žila i da li eventualno treba opet uraditi koronarografiju radi postavljanja novog stenta.
Vrlo je važno naglasiti da posebnu pažnju treba pokloniti pacijentima sa bajpasima i postavljenim stentovima. To su uglavnom pacijenti koji su preživjeli dramatično iskustvo borbe za vlastiti život kroz infarkt miokarda. Osim toga, treba im dati psihološku potporu i smjernice za stil života i prehranu. Sve to se odvija kroz redovne kontrole.
U Sarajevu se 2018. godine održao Kongres kardiologa i angiologa BiH. Na kongresu je učestvovalo 600 učesnika i 34 inostrana predavača iz 12 država. Doktorica Jasmina Ćorović- Kuburović na sesiji o ehokardiografiji predavala je o novim metodama pregleda ultrazvuka srca koje kao takve jedini u u Bosni i Hercegovini radi dr. Ćorović- Kuburović u Poliklinici Atrijum u Sarajevu.
Ekspert za ultrazvuk srca kod odraslih, dr. Ćorović- Kuburović, govorila je o primjeni i načinu rada 2D straina, speckle tracking i AFI u svakodnevnoj praksi. U svom izlaganju izdojila je primjere iz lične prakse, te prezentirala uspjeh ove metode.
Ovakav način pregleda u svijetu je dostupan već nekoliko godina a se naša stručna javnost još se upoznaje sa trenutno najdetaljnijim neinvanazivnim pregledom srca.
Sesija koju je doktorica Ćorović- Kuburović držala bila je izuzetno posjećena te od strane moderatora sesije, prof. Kušljugić (BiH), prof. Nešković (SRB), te prof. Srbinovska (MK) dobila vrlo pozitivne i pohvale komentare.
(Autor: Dr. Jasmina Ćorović- Kuburović
Poliklinika Atrijum
Džemala Bijedića 185, Avaz Business Center – prizemlje, Sarajevo
Informacije: +387 (0)33 467-444
Email: [email protected]
Web: www.poliklinika-atrijum.ba)
