Malteški viteški red (MVR) je suvereni subjekt međunarodnog prava bez ikakve sopstvene teritorije. Poznat je i pod imenom Malteški vitezovi ili Malteški red. Ono što je specifično jeste da 112 zemalja priznaje suverenitet MVR-a, zvanično ima samo tri državljanina, izdaje svoje pasoše, ali nema nikakvu teritoriju.
U pitanju je viteški i vjerski red Rimokatoličke crkve, najstariji takvog tipa u svijetu.
MVR ima status posmatrača u Ujedinjenim nacijama. Ima diplomatske odnose sa 104 države i ambasadore u velikom broju zemalja. Prema međunarodnom pravu, Malteški red je suverena formacija, a zbog ove činjenice se često tretira i kao država.
Ima pasoš i valutu, ali ne i teritoriju
Međutim, suverenitet se nekad posmatra samo na nivou diplomatskih misija, ali ne kao kod suvereniteta jedne države. Neki ga, pak, smatraju malom državom.
Državna uprava Malteškog reda izdaje svoje pasoše, štampa sopstvenu valutu, poštanske markice, pa čak izdaje i registarske tablice. Red je prvenstveno katolička humanitarna organizacija, ali također tvrdi da ima suvereni status.
Kako je nastao Malteški red
U Jeruzalemu je 1080. osnovana bolnica za staranje o siromašnim hodočasnicima. Bolnica je 1099. dobila status vjerskog i viteškog reda, kako bi "branila Svetu zemlju". Papa je ovaj status zvanično priznao 1113. godine.
Red je neko vreme delovao sa Rodosa gde je imao suverenost, a kasnije sa Malte gde je bio vazalna država.
Kako MVR funkcionira
Red predvodi Veliki majstor, koji djeluje kao njegov šef države i vjerski vođa. Ima ustav i funkcioniše po kanonskom pravu i međunarodnom pravu.
Red se fokusira na humanitarnu pomoć, medicinsku pomoć, pomoć u katastrofama i "zaštitu krišćanskih vrijednosti". Svoj rad obavlja preko nacionalnih udruženja, humanitarnih agencija i diplomatskih misija širom svijeta.
Sjedište MVR-a se nalazi u Rimu i uživa eksteritorijalnost kao ambasada. Redu se dodjeljuju operativne privilegije u zemljama sa kojima ima sporazume.
Finansiranje se vrši preko donacija, poklona, zaostavštine i raznih partnerstava.
MVR nema "stanovnike" u konvencionalnom smislu, već samo tri državljania. Umjesto toga, čine ga članovi, volonteri i osoblje širom svijeta. Red ima oko 13.500 članova, uključujući vitezove, dame i svećenike. Ima više od 100.000 volontera i 42.000 medicinskog osoblja širom svijeta.
