Peking

Najviši zvaničnici EU i Kine održali prvi sastanak licem u lice u četiri godine

Najviši zvaničnici EU susreli su se u četvrtak u Pekingu s kineskim predsjednikom Xi Jinpingom na njihovom prvom samitu licem u lice u u četiri godine na kome su razgovarali o pitanjima u rasponu od trgovinskih neravnoteža do Ukrajine, s agendom punom oštre retorike, ali laganih rezultata.

Tokom sastanka, Xi je pozvao EU da sarađuje s Kinom na obezbjeđivanju globalne stabilnosti, poboljšanju međusobnog političkog povjerenja i "eliminaciji svih vrsta uplitanja" u bilateralne odnose, javila je državna televizija CCTV.

Predsjednica Evropske komisije Ursula von der Leyen, predsjednik Evropskog vijeća Charles Michel i visoki predstavnik EU za vanjsku politiku Josep Borrell također će se u jednodnevnoj posjeti sastati s kineskim premijerom Li Qiangom.

To će im biti posljednja prilika da se suoče s najvišim kineskim zvaničnicima uoči početka izbora za Evropski parlament iduće godine, koji će izazvati promjene u čelništvu bloka.

Obje strane nastojale su umanjiti očekivanja uoči samita, a kineski ministar vanjskih poslova Wang Yi upozorio je u ponedjeljak diplomate zemalja članica EU sa sjedištem u Pekingu da bi Evropa trebala izabrati "mir i stabilnost" umjesto "novog hladnog rata".

Evropski zvaničnik izjavio je novinarima u Briselu u ovoj sedmici da "neće biti nijednog izvanrednog rezultata koji će krunisati samit", dodajući da neće biti zajedničke izjave.

U još jednom udaru odnosima EU i Kine, država članica Italija službeno je obavijestila Kinu "proteklih dana" da napušta inicijativu Pojas i put koju zastupa Xi, saopćili su izvori iz talijanske vlade Reutersu u srijedu.

Niz evropskih komesara posjetili su Peking otkako je Kina ove godine ukinula granična ograničenja zbog pandemije, uključujući šefove za trgovinu i klimu u bloku, ali malo je napretka postignuto u rješavanju ključnih iritantnih faktora u odnosima. Nedavno je Borrellov šef kabineta i visoki diplomata EU Enrique Mora posjetio u novembru.

Evropska unija želi da Peking iskoristi svoj utjecaj na Rusiju kako bi zaustavio rat, a glavni fokus putovanja bit će pozivanje Xija da zaustavi kineske privatne kompanije koje izvoze evropske proizvode dvostruke namjene u Rusiju zbog njenih ratnih napora. Brisel je prvobitno izostavio te kineske firme iz svog najnovijeg paketa sankcija Rusiji koji je predstavljen prošlog mjeseca, saopćili su evropski zvaničnici.

Blok je također zabrinut zbog onoga što smatra "neuravnoteženim" ekonomskim odnosima, navodeći da njegov trgovinski deficit od skoro 400 milijardi era s Kinom odražava ograničenja za preduzeća u EU.

Kina je ranije odbijala istragu EU protiv subvencija za kineska električna vozila i evropsku politiku "smanjenja rizika" kako bi umanjila svoje oslanjanje na kineski uvoz, posebno kritičnih sirovina.

Prošlog je mjeseca, ministar vanjskih poslova Wang poručio gostujućoj francuskoj ministrici vanjskih poslova Catherine Colonna da je najveći rizik "neizvjesnost koju donosi široka politizacija" i da je "zavisnost kojoj je najpotrebnije smanjenje protekcionizma".

Tokom posjete Colonne, Kina je također ponudila bezvizni ulazak građanima pet najvećih ekonomija EU u pokušaju da podstakne postpandemijski turizam i poboljša svoj imidž na Zapadu nakon što su se veze pogoršale tokom pandemije COVID-a.

Zvaničnici EU tvrde da bi dvije strane mogle više sarađivati u borbi protiv klimatskih promjena i promoviranju biodiverziteta, prenosi Reuters.