Naučnici su izazvali međunarodnu debatu tvrdnjom da se ispod piramida u Gizi nalazi ogroman, neotkriven drevni kompleks.
Koristeći radarske talase, istraživači tvrde da su otkrili misteriozne cilindrične objekte koji se protežu više od 600 metara ispod piramide faraona Khafrea, stare 4.500 godina.
Ovo je podstaklo spekulacije da bi piramida mogla stajati iznad Dvorane zapisa (Hall of Records), legendarnog koncepta često povezanog s drevnim egipatskim mitovima.
Neki vjeruju da Dvorana zapisa sadrži ogromne količine izgubljenog znanja o drevnoj egipatskoj civilizaciji.
Ali, da li Dvorana zapisa zaista postoji?
Egiptolozi odbacuju teoriju
Govoreći za MailOnline, dr Roland Enmarch, profesor egiptologije na Univerzitetu u Liverpoolu, odbacio je tu ideju kao "izvrsnu naučnu fantastiku, ali nikako naučnu činjenicu".
"Povjerovat ću u nešto tek kada kredibilni dokazi budu ukazivali na njegovo postojanje ili postojanje u prošlosti. To nije slučaj s idejom Dvorane zapisa ispod visoravni Giza," rekao je dr Enmarch.
Prvi koji je upotrijebio termin "Dvorana zapisa" bio je Edgar Cayce, američki vidovnjak i iscjelitelj poznat po fantastičnim pričama o drevnim civilizacijama, uključujući drevni Egipat, El Dorado i Atlantidu.
Ipak, većina naučnika slaže se da je Dvorana zapisa potpuna fikcija.
Dr Nicholas Brown, egiptolog sa Univerziteta Yale, koji je nedavno objavio studiju o Tutankamonovoj grobnici, izjavio je:
"Ne postoji nikakav dokaz da Dvorana zapisa potiče iz drevnog Egipta. Ta ideja je povezana s Atlantidom, za koju također ne postoji nikakav čvrst dokaz da je ikada postojala."
Dodao je da svoj rad zasniva na "tvrdim činjenicama i podacima" i da je "uvijek skeptičan prema pseudo-naučnim tvrdnjama".
Dr Melanie Pitkin, egiptologinja sa Univerziteta u Sydneyju, također je odbacila tvrdnje o postojanju Dvorane zapisa, kao i navodna otkrića ispod Khafreove piramide.
"Ne postoji nikakav arheološki, umjetnički ili književni dokaz koji bi podržao takvu tvrdnju," izjavila je za MailOnline.
Slično tome, dr Jane Draycott, predavačica antičke historije na Univerzitetu u Glasgowu, rekla je da "nema apsolutno nikakve osnove" za ovaj mit.
Umjesto toga, smatra da bi naučnici trebali usmjeriti istraživanja na već poznate nalaze:
"Postoji mnogo sačuvanih hramovnih biblioteka, ili barem njihovih ostataka, pa bi im ljudi trebali posvetiti više pažnje," izjavila je.
Sumnjivi izvori i nedostatak dokaza
Dr Draycott je također nazvala navodna nova otkrića ispod Khafreove piramide "potpunom i apsolutnom glupošću".
Naglasila je da ti podaci još uvijek nisu objavljeni u naučnom časopisu, što znači da nisu prošli recenziju od strane nezavisnih stručnjaka.
Ove tvrdnje iznijela su dva Italijana, Corrado Malanga i Filippo Biondi, koji tvrde da dolaze sa Univerziteta u Pisi i Univerziteta Strathclyde u Škotskoj.
Njihova istraživanja su objavljena u radu iz 2022. godine, u kojem su opisali korištenje radarske tehnologije za istraživanje piramida u Gizi.
Međutim, prema portalu Snopes, njihov rad ne sadrži nikakve skenove navodnih struktura i oslanja se na marginalne teorije koje nisu naučno priznate.
Nauka ili mit?
Iako su tvrdnje o postojanju Dvorane zapisa izazvale veliko interesovanje, vodeći egiptolozi smatraju da nema nikakvih dokaza da ona zaista postoji.
Dok neki vjeruju u teorije zavjere i drevne mitove, naučna zajednica ostaje skeptična i poziva na istraživanja zasnovana na činjenicama, a ne spekulacijama.
