Nauka

Uništio ih asteroid: Dinosauri su nestali na njihovom vrhuncu

Dinosauri su nestali u kataklizmi jednog proljetnog dana prije 66 miliona godina.

Tada je asteroid širok 12 kilometara udario u meksički poluotok Yucatan. Između ostalog, udar je izazvao izumiranje tih iznimnih zvijeri i oko tri četvrtine vrsta na Zemlji.

Dinosauri: Jesu li već bili na odlasku?

No, jesu li dinosauri već bili na “odlasku”, kao što misle neki naučnici? Odgovor je definitivno "ne".Tako sugerira nova studija koja je izradila modele hranidbenih lanaca i ekoloških staništa u Sjevernoj Americi. To je dio svijeta koji ima najbolje fosilne ”zapise” iz tog vremena.

Naučnici su posmatrali razdoblje koje obuhvata 18 miliona godina prije udara asteroida koji je završio razdoblje krede i 4 miliona godina nakon toga na početku paleogena. Tada su sisavci potvrdili svoju dominaciju nakon izumiranja dinosaura - osim njihove ptičije “loze.”

Na temelju više od 1.600 fosila rekonstruirali su hranidbene lance i staništa koja su preferirali kopneni i slatkovodni dinosauri.

Među njima su bili oni poput divovskog mesojeda T-rexa, triceratopsa s tri roga, ankilosaura, krokodila, kornjača, žaba, riba i raznih malih sisavaca koji su živjeli ispod nogu dinosaura.

Dinosauri su živjeli u stabilnim ekološkim područjima za koje su bili dobro prilagođeni, otkrili su naučnici.

“Drugim riječima, dinosauri su uništeni na svom vrhuncu”, rekao je ekolog Jorge Garcia-Giron.

On je vodeći autor istraživanja objavljenog u časopisu Science Advances.

“Sisavci su tada počeli postavljati temelje za svoj kasniji uspon, razvijajući raznovrsniju prehranu, ponašanje i toleranciju na klimu”, dodao je Garcia-Giron.

Nastavili se prilagođavati

Dinosauri su se nastavili razvijati i prilagođavati tokom svoje vladavine Zemljom, s pojavom novih vrsta i nestajanjem starih, pokazalo je istraživanje.

Neki od velikih biljojeda poput rogatih i pačjih dinosaura zamijenjeni su većim brojem vrsta biljojeda srednje veličine.

Neka prethodna istraživanja sugeriraju da se bioraznolikost dinosaura smanjila znatno prije udara asteroida. To je utvrđeno na temelju fosilnih zapisa raznih vrsta dinosaura.

“Postojala je ta zabrinjavajuća pomisao da su dinosauri ionako bili na odlasku, s obzirom na dugu silaznu liniju, kada ih je asteroid riješio njihova jada”, rekao je paleontolog i koautor studije Steve Brusatte sa Univereziteta u Edinburghu.

Činjenica da su dinosauri bili tako dobro prilagođeni svojoj klimi i okolišu možda ih je uništila, prenosi HRT.

“Kad je asteroid udario, nastao je haos. Dinosauri se nisu mogli nositi s iznenadnom promjenom svijeta na koji su tako navikli”, rekao je Brusatte.

Nakon masovnog izumiranja pojavili su se novi sisavci. To uključuje mnoge prave plodvaše - skupinu koja rađa dobro razvijene mlade, a koja obuhvata većinu današnjih sisavaca od kitova do šišmiša te od afričkog mravojeda do čovjeka.

Veličina tijela post-apokaliptičnih sisavaca brzo je rasla kao i ekološka raznolikost.

“Sisavci i dinosauri imaju istu priču o podrijeklu. Nastali su i počeli se diverzificirati još u razdoblju trijasa, prije oko 230 miliona godina, na superkontinentu Pangea”, rekao je Brusatte.

“Odatle su otišli svojim putem. Ali, njihove sudbine zauvijek su isprepletene. Sisavci su bili tamo kad je asteroid udario. Uspjeli su preživjeti. Imali smo pretke koji su zurili u asteroid”, naglasio je on.