U središtu Mliječnog puta kruži roj zvijezda koji prati supermasivnu crnu rupu.
Ovo su S-zvijezde, i one su predmet astronomske fascinacije i čuđenja. Ne manje važno od zagonetki koje ih okružuju je njihovo porijeklo, piše Science Alert.
Smatra se da je blizina supermasivne crne rupe previše ekstremna i neuredna da bi omogućila formiranje zvijezda, tako da astronomi vjeruju da su sve zvijezde koje se tamo motaju morale doći s nekog drugog mjesta.
Pa, sada je tim predvođen astrofizičarom Shogoom Nishiyamom sa Univerziteta za obrazovanje Miyagi utvrdio porijeklo jedne od tih zvijezda, po imenu S0-6 – i otkrio da definitivno nije odavde.
U stvari, čini se da je S0-6 u potpunosti izvan Mliječnog puta, što ga čini prvom zvijezdom u galaktičkom centru za koju je utvrđeno da ima priču o vangalaktičkom porijeklu.
S-zvijezde su zapravo dobra zabava. Imaju duge, petljaste, eliptične orbite oko supermasivne crne rupe Strelac A* koje dostižu zapanjujuće brzine; najbrža zvijezda pronađena u Mliječnom putu do danas je S-zvijezda koja dostiže brzine do 24.000 kilometara u sekundi dok juri oko crne rupe.
S-zvijezda je također bila dio duge, višedecenijske kampanje posmatranja i analize kako bi se demonstrirala opšta relativnost na jednoj od najekstremnijih skala do sada. Tako da su prilično zanimljivi za učenje više o tome kako fizika funkcionira.
Ali Nishiyama i njegove kolege su htjeli da znaju odakle su zvijezde zapravo došle. Koristeći Subaru teleskop, optičko-infracrvenu opservatoriju na Havajima, pažljivo su proučavali S0-6 tokom 8 godina.
Prvo su izmjerili brzinu i putanju zvijezde, pronalazeći ubrzanje koje potvrđuje njenu orbitu oko Strijelca A*. S0-6 se nalazi samo 0,04 svjetlosne godine od crne rupe.
Zatim su napravili pažljivu analizu svjetlosti koju emituje zvijezda, tražeći svjetlije i tamnije linije na njenom spektru. Ove linije stvaraju elementi koji apsorbuju i emituju određene talasne dužine svetlosti, i na taj način mogu otkriti hemijski sastav same zvijezde.
Budući da starije zvijezde imaju manju količinu teških elemenata od mlađih zvijezda, ove informacije mogu pomoći astronomima da utvrde koliko je stara zvijezda. Ali sastav zvijezde također može pomoći u otkrivanju njenog porijekla, jer zvijezde koje su rođene na istom mjestu u isto vrijeme obično imaju slične hemijske profile.
Spektar S0-6, otkrili su istraživači, prilično je nizak u teškim elementima, što daje procjenu starosti od oko 10 milijardi godina.
Ali količine i omjeri tih elemenata najsličniji su zvijezdama izvan Mliječnog puta – naime, onima u patuljastim galaksijama koje kruže oko Mliječnog puta, kao što su patuljasta sferoidna galaksija Strijelca i Mali Magelanov oblak.
Ove galaksije su trenutno u procesu vrlo sporog proždiranja od strane Mliječnog puta, tako da nije neočekivano da bi neke od njihovih zvijezda mogle završiti ovdje. A znamo da je Mliječni put pojeo dosta drugih galaksija tokom svog životnog vijeka od 13,6 milijardi godina.
Brojne relikvije ovih subsumiranih galaksija postoje unutar Mliječnog puta. S0-6 predstavlja prvi opservacijski dokaz da su njihovi ostaci mogli probiti put prema galaktičkom centru.
To ostaje da se potvrdi, iako u najmanju ruku znamo da je hemijska evolucija S0-6 bila prilično drugačija od evolucije drugih zvijezda u galaktičkom centru. Naravno, kao i uvijek i uvijek, biće potrebno još istraživanja.
"Da li je S0-6 zaista nastao izvan galaksije Mliječni put?" Nishiyama kaže. "Ima li pratioca ili je putovao sam? Uz daljnju istragu, nadamo se da ćemo razotkriti misterije zvijezda u blizini supermasivne crne rupe."
