Ruski saveznik Srbija je ovog vikenda, kako piše AP, primila isporuku sofisticiranog kineskog protuzračnog sistema u polutajnoj operaciji, usred zabrinutosti Zapada da bi gomilanje naoružanja na Balkanu u vrijeme rata u Ukrajini moglo da ugrozi krhku mir u regionu, prenosi srbijanski list Danas.
Medijski i vojni eksperti saopćili su u nedelju da je šest transportnih aviona kineskog zrakoplovstva Y-20 sletjelo na beogradski civilni aerodrom u subotu rano ujutru, koji su navodno nosili kineske raketne sisteme zemlja-zrak HK-22 za vojsku Srbije.
Kineski teretni avioni sa vojnim oznakama slikani su na beogradskom aerodromu Nikola Tesla. Ministarstvo odbrane Srbije nije odmah odgovorilo na zahtev AP-a za komentar.
Isporuku oružja preko teritorije najmanje dvije zemlje članice NATO-a, Turske i Bugarske, stručnjaci su vidjeli kao demonstraciju rastućeg globalnog dometa Kine.
“Pojavljivanje Y-20s je izazvalo zabrinuotsti jer su letjeli masovno za razliku od ranijih letova jednim avionom“, piše online magazin The Warzone. „Prisustvo Y-20 u Evropi u bilo kom broju je također još uvijek prilično nov razvoj”.
Srpski vojni analitičar Aleksandar Radić rekao je da su “Kinezi izveli svoju demonstraciju sile“.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić gotovo je potvrdio isporuku sistema srednjeg dometa koja je dogovorena 2019. rekavši u subotu da će u utorak ili srijedu predstaviti “najnoviji ponos” srpske vojske.
On se ranije požalio da zemlje NATO-a, koje predstavljaju većinu susjeda Srbije, odbijaju da dozvole letove sistema preko svojih teritorija zbog tenzija zbog agresije Rusije na Ukrajinu.
Iako je Srbija glasala za rezolucije UN koje osuđuju krvave ruske napade u Ukrajini, ona je, podsjeća AP, odbila da se pridruži međunarodnim sankcijama protiv svojih saveznika u Moskvi ili direktno kritikuje očigledne zločine koje su tamo počinile ruske trupe.
Američki zvaničnici su još 2020. upozorili Beograd na kupovinu protuzračnih sistema HK-22, čija je izvozna verzija poznata kao FK-3. Poručili su da Srbija, ako zaista želi u Evropsku uniju i druge zapadne saveze, svoju vojnu opremu mora da uskladi sa zapadnim standardima.
Kineski raketni sistem se naširoko upoređuje sa američkim PVO Patriot i ruskim raketnim sistemima zemlja-zrak S-300, iako ima manji domet od naprednijih S-300. Srbija će biti prvi operater kineskih projektila u Evropi.
Srbija je devedesetih godina bila u ratu sa susjedima, ukazuje AP. Zemlja, koja formalno traži članstvo u EU, već je pojačala svoje oružane snage ruskim i kineskim oružjem, uključujući ratne avione, borbene tenkove i drugu opremu.
Na Zapadu postoji bojazan da bi naoružavanje Srbije od strane Rusije i Kine moglo da podstakne balkansku zemlju u novi rat, posebno protiv njene bivše pokrajine Kosovo koja je proglasila nezavisnost 2008. Srbija, Rusija i Kina ne priznaju državnost Kosova, dok SAD i većina zapadnih zemalja to čine.
