NATO je osudio kao "potpuno neprihvatljive" napade demonstranata na Kosovu u kojima je ranjeno oko 25 njegovih mirovnih snaga.
Kriza datira još od aprila kada su kosovski Srbi bojkotovali lokalne izbore, omogućivši etničkim Albancima da preuzmu kontrolu nad lokalnim savetima sa izlaznošću manjim od četiri procenta. I EU i SAD kritikovale su kosovske vlasti zbog destabilizacije situacije na severu Kosova i upozorile na bilo kakve radnje koje bi mogle da podstaknu tamošnje etničke tenzije.
Kosovo je proglasilo nezavisnost od Srbije u februaru 2008. godine, nakon godina zategnutih odnosa između srpskog i uglavnom albanskog stanovništva.
Priznale su ga Sjedinjene Države i glavne zemlje Evropske unije, ali Srbija, koju podržava njen moćni saveznik Rusija, odbija to da učini, kao i većina etničkih Srba na Kosovu.
Dok etnički Albanci čine više od 90% stanovništva na Kosovu u cjelini, Srbi čine većinu stanovništva u sjevernom regionu.
Vojska u najvišoj pripravnosti
Mirovne snage iz Italije i Mađarske bile su među povrijeđenima u posljednjem nasilju u ponedjeljak, a trojica su ostala u teškom stanju, saopštio je NATO. U vezi sa napadima uhapšeno je pet osoba.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić rekao je da je više od 50 Srba potrebno bolničko liječenje, a da je još više povrijeđenih.
Snage predvođene NATO-om u Zvečanu prvo su pokušale da odvoje demonstrante od policije, ali su kasnije rastjerale masu štitovima i palicama, prenio je AFP. Nekoliko demonstranata bacalo je kamenje i molotovljeve koktele na vojnike, navodi agencija.
Kosovska policija saopštila je da je jedan njihov automobil zapaljen i da su na drugim vozilima ispisani "provokativni natpisi sa srpskim i ruskim simbolima".
NATO je napade nazvao "potpuno neprihvatljivim", dodajući u saopštenju da je pozvao sve strane da se "suzdrže od akcija koje dodatno podstiču tenzije i da se uključe u dijalog".
Vučić je stavio vojsku u najviši nivo borbene pripravnosti kao odgovor na nove proteste. On je u petak premjestio vojne jedinice blizu granice Kosova, nakon sličnih sukoba.
Zamenik šefa Srpske liste, najveće stranke kosovskih Srba koju podržava vlada u Beogradu, optužio je kosovskog premijera Albina Kurtija da pokušava da napravi haos za sve u regionu.
"Ne dozvolite da ti lažni gradonačelnici uđu ovdje jer su osvojili 50 glasova", rekao je Igor Simić. "Čak ni Albanci ne glasaju za to."
Kosovski profil
Nedavni nered je počeo nakon što su kosovski Srbi - koji čine oko 5% od ukupno 1,8 miliona stanovnika zemlje - bojkotovali aprilske lokalne izbore u četiri sjeverne opštine koje su većinski srpske. Ovo je omogućilo etničkim Albancima da preuzmu kontrolu nad većima.
Beograd je podržao bojkot - koji je rezultirao odzivom od samo 3,47% - koji je nastao nakon što je srpska zajednica zatražila osnivanje obećane asocijacije srpskih opština.
Uprkos svojoj podršci Kosovu, SAD su kritizirale svoju vladu zbog poteza za postavljanje zvaničnika etničkih Albanaca, rekavši da je "naglo i nepotrebno eskalirala tenzije u regionu" i da je poslužila za podrivanje napora za "normalizaciju odnosa između Kosova i Srbije", piše BBC.
