Prigodnim tradicionalnim programom "Da se ne zaboravi" Dubrovčani u utorak obilježavaju 33 godine od početka srpsko-crnogorske agresije na Dubrovnik i jug Hrvatske u Domovinskom ratu - 1. oktbora 1991. godine.
Tačno u sati sati prvog dana oktobra 1991. više od 13 hiljada pripadnika jugoslavenske vojske, uz pomoć srpskih i crnogorskih rezervista, napali su s kopna, mora i iz zraka područje Dubrovnika i jug Hrvatske.
Među neprijateljskim snagama bili su pripadnici užičkog, podgoričkog i mostarskog korpusa te 9. Vojno pomorskog sektora Boka, uz značajnu podršku avijacije, više od 120 teških artiljerijskih oružja, oko 100 tenkova te 50 oklopnih transportera.
Brojnoj i dobro naoružanoj agresorskoj vojnoj sili na crti odbrane dugoj više od 200 kilometara suprotstavilo se 750 slabo naoružanih hrvatskih branitelja, pripadnika jedinica dubrovačkoga ZNG-a, policije te dobrovoljaca iz sastava Teritorijalne obrane.
Već prvog dana Dubrovnik je ostao bez struje i vode, a s ciljem potpune informativne blokade agresor je avionima raketirao zgradu Centra za obavještavanje te repetitor i relej na Srđu, čime su prekinute telefonske i oštećene radijske veze.
Prve granate ispaljene iz topova JNA i rezervista Hercegovačkog korpusa s položaja oko Trebinja pale su na uže dubrovačko područje, naselja Bosanku na brdu Srđ i Mokošicu.
Samo u prvoj sedmici oktobra poginulo je 27, a ranjeno 100 dubrovačkih branitelja i civila.
Već 5. oktobra srpsko-crnogorski agresor zauzeo je Konavle i Slano i tako presjekao i posljednju kopnenu vezu s ostatkom Hrvatske.
Do kraja oktobra izbio je na same prilaze gradu u kojem je, bez struje, vode i redovite opskrbe hranom, ostalo 50 tisuća ljudi. Hrabri dubrovački branitelji uspjeli su spriječiti ulazak srpsko-crnogorskih jedinica u grad i učvrstili crtu odbrane.
Najteže dane u svojoj višestoljetnoj povijesti Dubrovnik je pretrpio u novembru i decembru 1991. godine.
Od 8. do 14. novembra te 6. decembra, na blagdan Svetoga Nikole, u jakim napadima na grad je palo više od 5.000 artiljerijskih projektila, a u napadu 6. decembra više od 600 ih je palo na dubrovačku historijusku jezgru.
Uništeni su brojni spomenici kulture. Devet zgrada potpuno je izgorjelo, 461 zgrada pretrpjela je teža oštećenja, a 45 projektila palo je na Stradun.
Tokom srpsko- crnogorske agresije na dubrovačko područje poginula su 184 branitelja i 92 civila, a ranjeno je više od 1 500 osoba.
U srpskim koncentracijskim logorima bile su zatočene 423 osobe, a bilo je više od 33 hiljade prognanih i izbjeglih, prenosi HINA.
Na području od Stona do Konavala spaljeno je 2.127 kuća, kao i zaštićeni, skoro pet stotina godina star Arboretum u Trstenom.
Bez krova nad glavom ostao je 7.771 stanovnik dubrovačkog područja, a ono što nije spaljeno i uništeno, opljačkano je.
Program obilježavanja danas u Duborvniku počinje polaganjem vijenaca kod Spomen križa na gradskom groblju Boninovo i prigodnim školskim programom u franjevačkoj crkvi Male braće, nakon čega na brdu Srđ slijedi polaganje vijenaca uz molitvu.
U luci Gruž spustit će se vijenci u znak sjećanja na poginule na moru, a nakon nastupa Gradske glazbe Dubrovnik, ispred crkve sv. Vlaha, služit će se sveta misa za sve poginule u Domovinskom ratu u franjevačkoj crkvi Male braće.
