poljska fizičarka i hemičarka

Umrla je zbog onog što je istraživala: Jedina žena u historiji s dvije Nobelove nagrade

Prije 157 godina u Varšavi je rođena poljska fizičarka i hemičarka Marie Curie.

Marie Curie bila je prva žena u historiji koja je dobila Nobelovu nagradu – i to za fiziku za otkriće radioaktivnosti 1903. godine, a koju je podijelila sa suprugom Pierrom te naučnikom Henryjem Bacquerelom.

Iz velike mase uranijevog smolinca hemijskim putem je izolirala manju količinu novog hemijskog elementa radija, koji je milion puta radioaktivniji od uranija. Otkrila je i drugi radioaktivni hemijski element – polonij. Za hemiju je dobila Nobelovu nagradu 1911. godine.

Do današnjih dana jedina je žena koja ima dvije Nobelove nagrade – i jedina osoba s dvije različite Nobelove nagrade u dva različita naučna područja.

Marie Curie, djevojački Maria Sklodowska, rođena je 7. novembra 1867. godine u Varšavi u porodici edukatora. Majka joj je bila učiteljica, a otac profesor matematike i fizike. Ne čudi stoga što je zarana pokazivala sklonost prema nauci.

Iako je bila briljantna učenica, u ono vrijeme ženama nije bilo dopušteno upisati fakultet. Morala je marljivo raditi različite fizičke poslove kako bi skupila novac za svoje obrazovanje, i u konačnici upisati prestižnu Sorbonneu u Parizu na kojoj je upoznala svog budućeg supruga i kolegu.

U braku s Pierrom Curiejem dobila je dvije kćerke – Irene Joliot-Curie koja je i sama postala dobitnica Nobelove nagrade za hemiju (1934.), te Evu Curie koja je bila spisateljica.

Marie Curie utabala je put brojnim ženama u nauci – bila je prva profesorica na Univerzitetu u Parizu, prva članica pariške Academie de medicine, kao i prva direktorica Radijskog instituta u Parizu. Po njoj je nazvan planetoid 7000 Curie kao i radioaktivni mineral sklodovskit.

Tokom Prvog svjetskog rata pomogla je u razvijanju mobilnih radiografskih jedinica za pružanje rendgenskih usluga i tako omogućila liječenje ranjenika na terenu.

Marie Curie umrla je 4. jula 1934. godine u sanatoriju Sancellemoz u Passyju od posljedica aplastične anemije, a koje se povezuje s pretjeranom izloženošću radioaktivnim tvarima u njenom naučnom radu.