Detaljan prikaz američkog vojnog napada na jemenske Hutije, koji je nenamjerno podijeljen s novinarom The Atlantica putem javne aplikacije za razmjenu poruka, pružio je svijetu izuzetan uvid u razmišljanje ljudi koji oblikuju američku vanjsku politiku.
Ali jedan dio razmjene bio je šokantan ne zato što je otkrio nešto novo – već zato što nije.
Potpredsjednik JD Vance, ministar odbrane Pete Hegseth i drugi visoki zvaničnici Trumpove administracije govorili su s osjetnim bijesom o Evropi.
Njihov stav bio je toliko snažan da je Vance čak predložio obustavu napada na Hutije, koji su mjesecima ometali ključne međunarodne brodske rute, jer bi to više koristilo evropskim ekonomijama nego američkoj, piše CNN.
"Mislim da pravimo grešku," napisao je Vance. "Tri posto američke trgovine prolazi kroz Suez. Četrdeset posto evropske trgovine prolazi tuda." Osvrtao se na Suecki kanal, vitalni morski prolaz od kojeg zavisi veliki dio globalne ekonomije.
"Nisam siguran da je predsjednik svjestan koliko je ovo u neskladu s njegovom porukom o Evropi trenutno," dodao je Vance. Kasnije u razgovoru napisao je: "Jednostavno mrzim ponovo spašavati Evropu."
Hegseth se založio za napad, ali je rekao Vanceu: "U potpunosti dijelim tvoje gađenje prema evropskom parazitiranju. TO JE PATETIČNO."
Na kraju se pojavio kompromis: SAD će izvesti napade, ali će ih naplatiti Evropljanima. "Prema zahtjevu predsjednika, radimo s Ministarstvom odbrane i State Departmentom na određivanju troškova i njihovom fakturisanju Evropi," napisao je savjetnik za nacionalnu sigurnost Michael Waltz.
Dijalog se uklapa u izrazito konfrontacijski ton koji Trumpov tim zauzima prema Evropi, posebno po pitanju NATO doprinosa i rata u Ukrajini, što je podstaklo utrku evropskih zemalja da ojačaju vlastite vojne kapacitete.
Vance je predvodio taj pritisak, ali su ga drugi rado podržali. U intervjuu objavljenom u subotu, specijalni izaslanik Bijele kuće rekao je voditelju podcasta Tuckeru Carlsonu da je "Evropa danas disfunkcionalna." U drugom dijelu razgovora dodao je: "Evropa umire, nažalost."
Malo je evropskih zvaničnika koji još vjeruju da je ova retorika "oštra ljubav", namijenjena jačanju evropske samostalnosti.
Ali poruke su sada crno na bijelo, bez prostora za sumnju: Trumpov unutrašnji krug gaji duboko prezir prema evropskoj ovisnosti o SAD-u. To nije samo političko poziranje – Vance, posebno, je ogorčen.
Ovo će sigurno izazvati negodovanje u evropskim prijestonicama. Britanija i Nizozemska su prošle godine učestvovale u napadima na Hutije zajedno s Bidenovom administracijom, a London je osigurao vazdušno punjenje goriva za iste napade koji su sada procurili u javnost.
Procurjele poruke dodatno će produbiti zabrinutost u Evropi zbog Vanceove očigledno značajne uloge u vanjskopolitičkim odlukama. One naglašavaju njegovu duboko ukorijenjenu frustraciju zbog onoga što vidi kao evropsko iskorištavanje SAD-a – dok Evropa to posmatra kao uzajamno koristan dogovor koji omogućava protok obavještajnih podataka, vojnu podršku i sigurnosnu saradnju.
Ali iako je ovo curenje podataka neugodno za Bijelu kuću, ideologija koju je otkrilo u skladu je s njenim javnim stavovima.
"Još jedno buđenje za stvarnu evropsku odbranu," napisao je bivši belgijski premijer Guy Verhofstadt na platformi X. "Kada će lideri EU djelovati?"
