Predsednik Srbije Aleksandar Vučić do rano jutros je razgovarao sa brojnim evropskim i svjetskim zvaničnicima o stavu Srbije oko ruske invazije na Ukrajinu, saznaje “Blic”. Pritisci na Srbiju rastu, pogotovo iz EU, i pretvaraju se u otvorene prijetnje po ekonomsku stabilnost zemlje, a postavlja se pitanje može li Srbija da odoli i sačuva svoje pozicije, piše Blic.
Izvori "Blica" se slažu da je po sredi jedan od najžešćih pritisaka na Beograd u posljednjim decenijama, a nije ih bilo malo. Sjedinjene Američke Države u tome imaju blaži stav prema Srbiji od EU, koja pojačava javnu retoriku da bi natjerala Srbiju da se pridruži sankcijama.
Iza kulisa, međutim, diplomate EU su skoro na granici ultimatuma. Ambasadori zemalja Zapada u Beogradu su u dnevnoj komunikaciji, održavaju se sastanci, usklađuju i prenose stavovi iz evropskih prijestolnica po pitanju Srbije.
- Srbiji se diplomatskim kanalima prijeti povlačenjem svih investicija iz Srbije, čak i sankcijama u bankarskom sektoru, a neke evropske zemlje idu toliko daleko da pominju skidanje Srbije sa Šengenske liste - otkriva izvor "Blica”.
Ruska strana, u međuvremenu, šuti - što se smatra najopasnijim ruskim stavom. Srbijanske vlasti, kako saznaje "Blic", vjeruju da Rusija neće ulaziti u otvorene prijetnje prema Srbiji, ali da će na svaki milimetar daljeg približavanja Beograda stavovima Zapada oko agresije na Ukrajinu "tiho" reagovati zavrtanjem slavina gasa i sličnim metodama.
Vučić pokušava da sačuva poziciju sjedenja na dvije stolice
Kako "Blic" saznaje, među Vučićevim sagovornicima prethodne večeri su bili evropski zvaničnici Charles Michel, predsjednik Evropskog vijeća, Ursula von der Layen, predsjednica Evropske komisije, Josep Borell, šef EU diplomatije, ali i predstavnici američke administracije.
U prvim danima poslije početka ruske agresije, Srbija je diplomatski odigrala i u potpunosti podržala diplomatski integritet Ukrajine, ali se nije pridružila sankcijama protiv Rusije.
- Vučić pokušava da sačuva poziciju neuvođenja sankcija Rusiji. To je jasno rekao sagovornicima sa Zapada i oni to donekle razumiju. Ostali dokumenti, rezolucije, zajedničke izjave... mogu da se razmotre i to bi Srbija eventualno mogla da podrži - kaže jedan od sagovornika “Blica”.
Jedna od tih rezolucija mogla bi da bude današnja rezolucija UN o agresiji Rusije protiv Ukrajine, o kojoj će se glasati u Generalnoj skupštini UN. Ambasadori zemalja EU su otvoreno pozvali Srbiju da se večeras u New Yorku pridruži glasovima zemalja EU.
Nižu se diplomatska "upozorenja"
I prethodnih dana su iz EU stizale izjave diplomata u vezi sa stavovima Srbije o ruskoj agresiji na Ukrajinu. Borell je istakao da EU mora da pogleda šta se dešava sa stavovima usklađivanja balkanskih zemalja, kandidata za EU, sa spoljnom politikom Unije.
Eric Mamer, portparol Evropske komisije, izjavio je da EU očekuje od svih zemalja kandidata da budu usklađene sa politikom sankcija prema Rusiji.
Ana Pisonero, portparolka Evropske komisije zadužena za proširenje, je za Radio slobodna Evropa rekla da očekuje od zvaničnog Beograda da se usaglasi sa odlukama koje se tiču uvođenja sankcija Rusiji.
- Od zemalja kandidata, kao što je Srbija, se očekuje da se usaglase sa odlukom i stavom EU o spoljnopolitičkim i sigurnosnim pitanjima - rekla je Pisonero.
Od 22. februara EU je počela da uvodi sankcije Rusiji u tri paketa i još tada poručila da se od Srbije očekuje da se uskladi sa spoljnom politikom EU.
