Pluton je patuljasta planeta smještena u Kuiperovom pojasu, području ispunjenom ledenim tijelima te smještenom dalje od orbite ledenog Neptuna.
Pluton je uz pomoć teleskopa 18. februara 1930. otkrio Clyde Tombaugh koji je radio u promatračnici Lowell.
Planeti je ime nadjenula 11-godišnja Venice Bernie. Kad ju je djed pitao kako bi nazvala novu planetu, odgovorila je da je vjerovatno dalek i hladan te bi se trebao zvati Pluton, po rimskom bogu podzemlja.
Tačna veličina
Pluton je do danas posjetila samo jedna ljudska letjelica - sonda New Horizons, prenosi Tportal.hr.
Lansirali su ju 2006., a do Plutona je stigla u julu 2015.. U trenu lansiranja New Horizonsa, Pluton je još imao titulu planete, nešto što mu je ubrzo nakon lansiranja - oduzeto.
Zahvaljujući New Horizonsima naučnici su uspjeli odrediti tačnu veličinu Plutona. Promjer mu je 2.380 kilometara, a površina 17,7 miliona kvadratnih kilometara.
Drugim riječima, ovaj ledeni svijet manji je od Mjeseca čiji je promjer 3.480 km.
Astronomima je trenutno poznato pet Plutonovih satelita, od kojih je najveći Haron, čiji promjer iznosi 1.200 km. Ostali sateliti su relativno mala ledena tijela nepravilnih oblika. Pretpostavlja se da su oni zapravo ostaci nekog drevnog sudara.
Uprkos maloj masi i veličini, ova patuljasta planeta ima atmosferu koja nastaje isparavanjem tvari s površine te se uglavnom sastoji od dušika i metana.
Pod utjecajem svjetla oni stvaraju složene spojeve koji generiraju karakterističnu plavu sumaglicu koja seže do 200 km od površine.
S obzirom da je Haronova masa samo osam puta manja od one Plutona, njihov centar gravitacije nalazi se iznad Plutonove površine.
Prema tome, patuljasta planeta i njen satelit vrte se oko zajedničke tačke te su uvijek okrenuti jedan prema drugom.
Binarni sistem
Nadalje, udaljenost među njima je samo 19.500 kilometara, što je 20 puta manje od udaljenosti između Zemlje i Mjeseca.
Upravo zbog ovih faktora dio astronoma vjeruje da se Haron i Pluton ne bi smjeli nazivati satelitom i planetom, već binarnim sistemom.
S obzirom da Pluton zaprima 2,8 puta manje sunca u afelu nego u perihelu, pritisak na površini se tokom godine dramatično mijenja.
Mnogi detalji ovog procesa su nepoznati - prema nekim modelima, plinoviti se omotač tokom afela potpuno smrzne i kondenzira na površini, a prema drugim procjenama, planeta i u tom razdoblju ipak zadržava djelić svoje atmosfere.
