Ako se ne bavite paleontologijom ili geologijom, moguće je da nikad niste ni čuli za stromatolite – unatoč njihovoj golemoj važnosti. Iza ovoga zagonetnog pojma, koji dolazi od grčkih riječi “stroma”, u značenju “podloga”, i “lithos” odnosno stijena, kriju se fosilni ostaci djelovanja cijanobakterija (prema starom nazivu, modrozelenih algi).
Važni su zato što je riječ o prvim fizičkim dokazima o postojanju života na našem planetu.
Stijene iz proterozoika
Ove strukture nalik stijenama, formirane u plitkoj vodi od bakterijskih kolonija čiji su biofilmovi nahvatali, vezali i “cementirali” sedimentna zrnca, datiraju iz vremena od prije tri i pol milijarde godina, odnosno iz razdoblja proterozoika.
Bakterije u stromatolitima žive kao biljke: hranu stvaraju koristeći se sunčevom energijom te u tom procesu oslobađaju kisik. Stručnjaci smatraju da je količina tako oslobođenog kisika bila dovoljna da modificira Zemljinu atmosferu, što je pak otvorilo put razvoju životinja koje udišu zrak.
Današnja nalazišta uglavnom su smještena uz hiperslana jezera i morske lagune, gdje su, zbog ekstremnih uvjeta, onemogućene ispaše životinja. Jedna od takvih lokacija je Shark Bay u Zapadnoj Australiji, gdje su otkriveni brojni primjerci. Druga je Lagoa Salgada (“Slano Jezero”), u brazilskoj saveznoj državi Rio Grande do Norte. Nalaze se i u slanim vodama u Cuatro Ciénegas, jedinstvenom ekosustavu u meksičkoj pustinji, te na jezerima Alchichica i Maar.
