Ljekar za hitne slučajeve i vodeća epidemiološkinja u Brazilu dr Fatima Marinho primjećuje simptome koronavirusa kod djece koji su u potpunoj suprotnosti sa porukom koja je globalno prenijeta tokom pandemije da se čini da djeca ne pate ozbiljno od virusa, prenosi Guardian.
Teški bolove u mišićima, proliv, kašalj, bolovi u stomaku i hospitalizacija – sve se to dešava djeci u Brazilu koja boluju od koronavirusa, kaže ona.
Posljednji podaci koje je Marinho izvukla 15. aprila pokazuju da je 2.216 mališana uzrasta do devet godina preminulo od koronavirusa. To uključuje i 1.397 beba mlađih od godinu dana. U međuvremenu, više od 67.000 djece u starosnoj grupi do devet godina je hospitalizovano u Brazilu.
Marinho, viša savetnica globalne organizacije za javno zdravlje Vital Strategies, kaže za Guardian Australia: „Epidemija u Brazilu mijenja profil teških slučajeva“.
„Vidimo više mladih ljudi koji su hospitalizovani ili umiru zbog koronavirusa u poređenju sa dešavanjima iz 2020. godine. Uskoro Brazil mora da počne da vakciniše i mlade ljude zbog rizika zbog novih varijanti. Ali nema dovoljno vakcina“, kaže ona.
Svjetska zdravstvena organizacija pozvala je bogate zemlje koje su završile vakcinaciju svojih najugroženijih da odlože vakcinaciju djece i da umjesto toga doniraju te doze Covaxu kako bi mogle da se distribuiraju onim zemljama kojima su najpotrebnije. Vakcinacija djece je već počela u pojedinim zemljama, a Kanada i SAD su među onima koji vakcinišu djecu između 12 i 15 godina.
„U zemljama sa niskim i nižim srednjim dohotkom, zaliha vakcina protiv koronavirusa nije dovoljna za imunizaciju zdravstvenih radnika, a bolnice su preplavljene ljudima kojima je hitno potrebna njega“, rekao je generalni direktor SZO.
Među onima kojima su potrebne vakcine su zemlje koje su opustošene virusom poput Brazila, Indonezije i Indije, a tamo su među ugroženijima i djeca. Postavlja se pitanje zašto Covid-19 ovdje toliko utiče na djecu i izaziva ozbiljna stanja, a u drugim zemljama ne?
Iako je potrebno više istraživanja, Marinho kaže da nekoliko faktora tu igra glavnu ulogu. Jedna je da dijagnoza Covida-19 kod djece dolazi prekasno, a kada su djeca teško bolesna liječenje je daleko teže.
„Postoji kultura razmišljanja ‘nema rizika za djecu’, tako da ljekari ne razmišljaju o koronavirusu“, kaže ona.
„Pored slabog pristupa pravovremenoj zdravstvenoj zaštiti, postoji i siromaštvo i nejednakost, pa tako ljudi imaju poteškoće da se pridržavaju socijalne distance. U siromašnim kućama živi više od četvero ljudi po sobi“, ističe.
Socijalno distanciranje van kuće je takođe teško, kaže ona.
„Članovi porodice moraju da izlaze svaki dan zbog posla ili u potrazi za poslom. Novije verzije koronavirusa takođe imaju veće virusno opterećenje u poređenju sa drugim varijantama“, navodi se. To znači da su ljudi i zarazniji.
„Brazilu treba još testova za koronavirus, bez testiranja i praćenja slučajeva i kontrola, virus se ne može kontrolisati i nastaviće da se širi širom zemlje. Rizik su nove mutacije“, kaže ona.
U Indoneziji je Indonezijsko udruženje pedijatara reklo je da su zvanične brojke koje sugerišu da je 28 djece umrlo od koronavirusa podcijenjene i da je taj broj bliži 160. U Indiji ne samo da su djeca ostala bez roditelja zbog visoke stope smrtnosti od koronavirusa, već i tokom drugog talasa ima sve više zaražene dece. Iako je smrtnost djece još uvijek niska, ona su ozbiljno pogođena virusom.
Pedijatrijski pulmolog iz Bangalorea, dr Srikanta JT kaže da bi tokom prethodnog talasa Covida-19 moglo da bude barem jedno dete nedeljno sa koronavirusom.
„Ali prema podacima iz većine zdravstvenih centara u Indiji i naših podataka prikupljenih tokom posljednjih mjeseci, čini se da drugi talas prilično značajno utiče na djecu. Broj zaraženih se povećava sa skoro 12 do 15 slučajeva dnevno“, kaže on za Guardian Australia. Tu spadaju mala djeca i adolescenti.
Iako se čini da većina djece ima asimptomatske do blage infekcije, koje se mogu liječiti i od kuće, sve je veći broj teških slučajeva kod djece.
Teorija o tome zašto su djeca navodno manje podložna virusu od odraslih je da imaju manje vrste receptora poznatih kao ACE2 u respiratornom traktu. Ovi receptori su ključni za ulazak virusa koji uzrokuje ulazak kovida-19 u ćelije. Manje ACE2 receptora kako se to teorizuje, znači manje mogućnosti da virus uzme maha.
„Tokom prvog talasa pandemije, generalno se smatralo da je i odsustvo i smanjeni broj ovih receptora kod djece uglavnom zaštitan. Ali uslijedio je i drugi talas koji izgleda bolje izbegava imunološki sistem, otuda povećanje broja djece sa infekcijama“, kaže on.
Robert Boy, profesor pedijatrije i dječijeg zdravlja na Univerzitetu u Sidneju, kaže da je velika brojnost populacije tih zemalja takođe vjerovatno razlog većeg broja slučajeva koronavirusa kod djece.
„Kako ovaj virus neprestano mutira, nosi rizik da postane mnogo prenosiviji, što je primarno što smo primjetili posljednjih šest mjeseci, ali za djecu može postati ozbiljnije. Jednostavno još ne znamo šta sve treba da znamo“, kaže on.