"Marš mira“ Nezuk - Potočari, pješački pohod u znak sjećanja na žrtve genocida nad Bošnjacima u Srebrenici i njenoj okolini, krenut će sutra iz Nezuka, kod Sapne, a učesnici pohoda će u Potočare stići 10. jula, gdje će dan kasnije prisustvovati kolektivnoj dženazi u mezarju Memorijalnog centra Srebrenica – Potočari.
Učesnici marša tako će se u narednim danima kretati trasom kojom su Srebreničani u ljeto 1995. godine pokušavali doći do slobodne teritorije - Tuzla ili Kladanj.
Predviđeno je da učesnici marša nakon 30 kilometara pješačenja prvog dana stignu do kampa Liplje, gdje će prenoćiti. Kako se ovogodišnji "Marš mira“ poklapa sa muslimanskim praznikom Kurban-bajramom, u kampu Liplje organizovano je klanjanje bajram-namaza.
Nakon bajram-namaza, učesnici "Marša mira" će nastaviti put do Kamenice, poznate kao "dolina masovnih grobnica", nakon 35 kilometara puta trebali bi stići do sela Mravinjci. Iz Mravinjaca dalje nastavljaju do Kameničkog brda, mjesta na kojem se desila zloglasna "Bukva", gdje je ubijeno najmanje 1.000 Srebreničana. Potom dalje idu preko Buljima i put završavaju u Memorijalnom centru Potočari, 10. jula.
"Marš mira" organizuje se u okviru obilježavanja godišnjice genocida nad Bošnjacima "Sigurne zone Ujedinjenih nacija" Srebrenica, a za preživjele Srebreničane predstavlja neku vrstu liječenja trauma ali i obavezu da svoja iskustva i priče ispričaju i prenesu mlađim generacijama.
Ova memorijalna manifestacija koja se održava u julu svake godine, ima za cilj i izgradnju, unapređenje i njegovanje kulture sjećanja na genocid nad Bošnjacima u Srebrenici te onemogućavanje negiranja, poricanja i relativiziranja zločina genocida.
”Marš mira“ uvršten je u program obilježavanja godišnjice genocida 2005. godine i broj učesnika se povećavao svake godine. U "Maršu mira" prethodnih godina, izuzev protekle dvije godine pandemije, učestvovalo je od 2.000 do više od 10.000 učesnika iz Bosne i Hercegovine i drugih dijelova svijeta.
”Marš mira“ traje tri dana i učesnici pješače na stazi dugoj oko stotinu kilometara od Nezuka do Potočara. Ovom stazom u suprotnom smjeru, od Potočara do Nezuka, su se u julu 1995. godine izvlačili i probijali Bošnjaci prilikom okupacije i zauzimanja "Sigurne zone Ujedinjenih nacija" Srebrenica od strane srpskih vojnih i policijskih formacija.
Učesnici ”Marša mira“ dnevno pješače oko 30 kilometara i na određenim mjestima staza je izuzetno naporna, nepristupačna i zahtjeva solidnu fizičku spremnost učesnika.
Kolonu “Marša mira” svake godine predvode veterani koji su uspjeli preživjeti put smrti i genocid iz jula 1995. godine.
Učesnici “Marša mira“ nakon dolaska u Potočare imaju priliku i mogućnost da 11. jula prisustvuju komemoraciji, dženazi i ukopu identificiranih žrtava genocida, pronađenih u nekoj od masovnih grobnica na lokalitetima kojima su i sami prolazili u toku pješačenja.
Na kolektivnoj dženazi 11. jula ove godine u Potočarima bit će ukopani posmrtni ostaci 50 žrtava genocida počinjenog 1995. godine u Srebrenici.
Najmlađa žrtva koja će ove godine biti ukopana je Salim Mustafić rođen 1979. godine u mjestu Tokoljaci kod Srebrenice. On je imao 16 godina u momentu kada je ubijen u ljeto 1995. godine. Njegovi posmrtni ostaci su ekshumirani iz masovne grobnice Liplje kod Zvornika, 2006. godine.
Osim Salima, ove godine bit će ukopana još dva maloljetnika koji su u času smrti imali samo 17 godina Vahid Smajlović (1978) i Elvir Muminović (1978).
Najstarija žrtva koje će biti ukopana ove godine je Husejin Krdžić.
Konačan smiraj će ove godine naći i blizanci Hasanović. Semir i Samir su imali samo 20 godina kada su likvidirani. Rođeni su 1975. godine u Prohićima kod Srebrenice. Njihovi posmrtni ostaci su ekshumirani iz različitih masovnih grobnica otkrivenih na lokalitetima Liplje i Kamenica.
Ove godine će zajedno ukopani biti i otac i sin, Hajdin i Sead Hukić. Hajdin (Zuhdo) Hukić je imao 53 godine u momentu smrti dok je njegov sin imao svega 21 godinu kada je ubijen.
Sve žrtve koje će se ukopati ove godine, s izuzetkom devet žrtava koje su ekshumirane iz masovne grobnice na lokalitetu Dobro Polje kod Kalinovika koja je otkrivena u junu 2021. godine, ekshumirane su iz masovnih grobnica koje su otkrivene tokom ranijih godine, neke od njih čak 1997. i 1999. godine, kao što su Liplje, Pilica, potom iz grobnica otkrivenih 2001, 2004, 2006, 2011.
Jedan broj žrtava ekshumiran je iz masovnih grobnica koje su pronađeni u Kamenici, dolini smrti tokom 2001, 2007, 2008. godine. Posmrtni ostaci nekih žrtava pronađeni su u dvije ili čak tri masovne grobnice.
Ove godine u Potočarima će biti ukopani: Šaban (Šećan) Ademović, rođen 1953. godine, Sabrija (Bekto) Aljić, rođen 1940. godine, Šaban (Avdo) Avdić, rođen 1960. godine, Munib (Sado) Bektić, rođen 1951. godine, Džemil (Šerif) Dedić, rođen 1962. godine, Mevlid (Junuz) Dudić, rođen 1970. godine, Mustafa (Avdo) Džananović, rođen 1960. godine, Kiram (Abdulah) Đozić, rođen 1957. godine, Nezir (Mustafa) Efendić, rođen 1941. godine i Mevludin (Rahman) Ferhatović, rođen 1972. godine. Biće ukopani i Salim (Sulejman) Gabeljić, rođen 1968. godine, Sead (Ahmet) Gojčinović, rođen 1965. godine, Salko (Hasan) Hadžić, rođen 1969. godine, Hajrudin (Alaga) Halilović, rođen 1968. godine, Salko (Nazif) Halilović, rođen 1954. godine, Almir (Zurijet) Halilović, rođen 1975. godine, Esnaf (Džemal) Hasanović, rođen 1969. godine, Samir (Kadrija) Hasanović, rođen 1975. godine, Semir (Kadrija) Hasanović, rođen 1975. godine, Hamdija (Hamed) Hasić, rođen 1965. godine, Sead (Nazif) Hasić, rođen 1963. godine, Sead (Hajdin) Hukić, rođen 1974. godine, Sajit (Remzija) Hukić, rođen 1976. godine i Hajdin (Zuhdo) Hukić, rođen 1942. godine. Na kolektivnoj dženazi biće ukopani i Mevludin (Mahmut) Husić, rođen 1972. godine, Mustafa (Mehmed) Husić, rođen 1974. godine, Smajo (Ibrahim) Ibrahimović, rođen 1938. godine, Mehmed (Meho) Ibrahimović, rođen 1941. godine, Nesib (Zuhdo) Ibrahimović, rođen 1958. godine, Sakib (Šemso) Jahić, rođen 1972. godine, Mehmedalija (Edhem) Jugović, rođen 1960. godine, Nermin (Izet) Kaljević, rođen 197. godine, Smajil (Osman) Karić, rođen 1937. godine, Husejin (Avdo) Krdžić, rođen 1936. godine, Edhem (Abdulah) Merdžić, rođen 1949. godine, Mustafa (Ragib) Mešanović, rođen 1961. godine i Ramiz (Mujo) Mujčinović, rođen 1955. godine. Osim njih biće ukopani i Suad (Bekto) Mujić, rođen 1966. godine, Elvir (Hasan) Muminović, rođen 1978. godine, Salim (Idriz) Mustafić, rođen, 1979. godine, Muriz (Ragib) Mustafić, rođen 1966. godine, Smajo (Mujo) Nukić, rođen 1951. godine, Senad (Hamed) Osmanović, rođen 1975. godine, Ismajil (Rasim) Pilav, rođen 1952. godine, Rahmo (Bekto) Rahmić, rođen 1952. godine, Mensur (Habib) Rahmić, rođen 1975. godine, Adil (Mustafa) Selimović, rođen 1936. godine, Salčin (Mašo) Sinanović, rođen, 1938 godine, Vahid (Nurif) Smajlović, rođen 1978. godine i Senahid (Atif) Šečić, rođen 1956. godine.
U mezarju Memorijalnog centra Srebrenica - Potočari do sada je ukopana 6.671 žrtva genocida počinjenog nad Bošnjacima 1995. godine u Srebrenici.