Profesor na Katedri za društvenu geografiju, demografiju i turizam banjalučkog Prirodno-matematičkog fakulteta Draško Marinković smatra da bi sprovođenje pronatalitetnih mjera populacione politike u Republici Srpskoj trebalo da bude imperativ jer je to strateški nacionalni interes.
Marinković je rekao da je primarni cilj da se u narednim godinama u RS zadrži broj rođene djece iznad 9.000 godišnje, što je nedovoljno, ali je od izuzetnog nacionalnog interesa.
Osnovna karakteristika
On je naveo da bi osnovna karakteristika populacione politike trebala da se zasniva na stimuliranju nataliteta, ali istovremeno i ublažavanju emigracije mladog radno sposobnog i reproduktivnog stanovništva.
"U proteklom periodu su se izdvajala značajna sredstva i sprovodilo dosta mjera i aktivnosti, ali one i dalje nisu sistematizovane, pa kao takve nisu dovoljno ni prepoznate. Mjere populacione politike je potrebno dodatno afirmisati, stalno nadograđivati i inovirati.
Zbog toga se aktivnosti u prilog povećanju rađanja trebaju još više intenzivirati, a u obzir se moraju uzeti i svi društveni i individualni aspekti, od kojih posebnu pažnju treba usmjeriti prema modelu reproduktivnog ponašanja, ali i konstantnoj emigraciji mladog reproduktivnog stanovništva", pojasnio je Marinković.
On je istakao da treba izdvajati dodatna sredstva da bi se pojedinci odlučivali na zasnivanje porodice i samim tim rađalo više djece.
"Zbog toga svaku aktivnost nadležnih institucija na republičkom i lokalnom nivou u ovom smislu treba podržati", rekao je Marinković, prenose agencije.
Prema njegovim riječima, populaciona politika treba da bude depolitizovana, jer je strateški nacionalni interes. On je dodao da u svim varijantama projekcija budućeg demografskog razvoja RS očekuje nastavak nepovoljnih tendencija.
On je napomenuo da je, prema zvaničnim podacima, 2001. godine u RS ukupno rođeno 13.699 djece.
Iste godine je umrlo 13.434 lica, pa je te godine posljednji put prirodni priraštaj bio pozitivan 265.
Konstantan broj
Dvadeset dvije godine kasnije, 2023. u RS je ukupno rođeno 9.309 djece, umrlo je 13.508 lica, pa prirodni priraštaj ima negativnu vrijednost minus 4.199.
"Ako se sa aspekta trenutnog demografskog razvoja može reći bilo šta pozitivno, to je da se u RS u posljednjih 12 godina (2011-2023) rađao prilično konstantan broj djece, u prosjeku oko 9.300 godišnje.
Ovo potvrđuju i posljednji zvanični podaci Republičkog zavoda za statistiku po kojima je 2023. godine ukupno rođeno 9.309 djece, odnosno za 191 više nego 2022. godine, kada je do sada bilo najmanje rođenih 9.118", naglasio je Marinković.
Stanovništvo RS, rekao je on, karakteriše visoka prosječna starost prilikom sklapanja braka (za ženu sa 29, a za muškarca 32 godine), te sve kasnije rađanje djece i smanjenje broja sklopljenih brakova.
