Prošlo je tačno tri decenije od kad su građani Bosne i Hercegovine rekli historijsko "DA" na referendumu koji je održan 29. februara i 1. marta 1992. godine.
To "DA" je otvorilo vrata slobodi i nezavisnosti o kojoj su generacije sanjale, s vjerom u bolju, zajedničku budućnost u vremenu demokratije. Nažalost, pozitivan rezultat referenduma probudio je negativne duhove velikosrpskog nacionalizma žednog krvi i spremnog na osvajanje i zaokruživanje "srpskih zemalja".
Već u martu te godine su počeli napadi na Bošnjake i Hrvate u istočnoj Bosni, a petog aprila je počeo sukob u Sarajevu. Do 22. maja kada je Bosna i Hercegovina i zvanično primljena u članstvo u Ujedinjenim nacijama, velikorpska agresija već je zahvatila svaki kutak zemlje.
Rat u BiH su obilježili ratni zločini, silovanja, etničko čišćenje i genocid u Srebrenici. Poginulo je oko 100.000 ljudi, a raseljeno je oko 1.8 miliona Bosanaca i Hercegovaca.
Sarajevo, glavni grad Bosne i Hercegovine, postalo je poznato kao jedan od gradova pod najduzom opsadom u historiji modernog ratovanja. Opsada Sarajeva trajala je 44 mjeseca.
( Zlatan Kapic - Anadolu Agency )
Pred sam kraj rata, u julu 1995. godine snage RS ušle su u Srebrenicu, koja je bila zaštićena zona i u kojoj su prije toga branitelji predali oružje međunarodnim snagama u zamjenu za zaštitu. Srpske snage su u tom gradiću počinile najstrašniji zločin od kraja Drugog svjetskog rata ubivši najmanje 8372 bošnjačka civila, zločin kojeg je Međunarodni sud u Hagu okarakterisao kao genocid.
Kompletna teritorija istočne Bosne i Hercegovine gotovo je potpuno etnički očišćenja" od Bošnjaka sa posebno teškim zločinima počinjenim u Foči, Zvorniku, Bijeljini, Vlasenici. Posebno teški zločini desili su se na području grada Prijedora gdje je ubijeno 3173 Bošnjaka i Hrvata.
Rat je zaustavljen parafiranjem mirovnog sporazuma u Dejtonu 21. novembra 1995. godine, a sporazum je zvanično potpisan 14. decembra iste godine.
Mirovnim sporazumom priznato je i unutrašnje teritorijalno ustrojstvo BiH sa dva entiteta - Federacijom Bosne i Hercegovine (51 posto teritorija) i Republikom Srpskom (49 posto teritorija) te Brčko distriktom.
Komplikovano državno uređenje s 14 parlamenata i vlada na različitim razinama vlasti, gomilanje administracije i višestruka podjela nadležnosti značajna su prepreka bilo kakvom napretku države.
Bosna i Hercegovina je 2016. godine podnijela zahtjev za članstvo u Evropskoj uniji, a 28. februara 2018. godine bh. vlasti su nakon skoro 15 mjeseci usaglašavanja predale odgovore na Upitnik Evropske komisije.
Sada, 30 godina nakon subonosnog "DA" i krvave agresije i rata koji je uslijedio nakon, Bosna i Hercegovina se još uvijek nalazi u teškoj političkoj krizi. Konstantna je prijetnja secesije RS uz pomoć Srbije i Rusije, dok HDZ predvođen Draganom Čovićem otvoreno prijeti ponovnim uspostavljanjem paradržavne tvorevine Herceg-Bosne.
Za to vrijeme Bosna i Hercegovina gubi hiljade mladih koji sa porodicama napuštaju zemlju i odlaze na Zapad u potrazi za boljim životom. BiH je na popisu iz 1991. godine imala 4,377.033, taj broj je trenutno 3.53 miliona, što znači da smo u nešto više od 30 godina izgubili više od 800.000 građana, a taj trend se ubrzano povećava u proteklih nekoliko godina.
